Wanneer we vanaf Goslar bergopwaarts de Harz binnenrijden, ben ik aangenaam verrast door de vrij abrupte overgang van licht heuvelachtig naar bergachtig gebied.
Naast de slingerweg trekken de beboste hellingen mijn blikken de peilloze diepte in en verderop overbruggen enkele scherpe haarspeldbochten het hoogteverschil. Soms verschijnt er na een bocht in de weg plotseling een uitgestrekt bergmeer, een verrassend rustpunt in dit divers landschap. Het uitzicht tussen de naaldbomen door is adembenemend. In de verte openbaren de bergen hun in lichte nevelen omhulde vormen.
Het woord betoverend slaat echter niet slechts op de gehele streek, maar eveneens op de eeuwenoude traditie gebaseerd op de mythe rond de heilige Walpurga.
Eind april bezochten we de Harz en waren getuige van de aanloop tot het Walpurgisfeest.
Op de avond van 30 april duiken alle heksen overal op uit hun schuilplaatsen en begeven zich op hun bezemstelen naar de top van de hoogste berg in de Harz, de Brocken, voor het grote heksenbal. Het plezier is echter van korte duur want exact om middernacht worden ze verdreven door namaakheksen en vreugdevuren en trekken ze zich morrend terug in hun holen. Daarna viert de bevolking de bevrijding van heksen en demonen met een groots vuurwerk en wordt tevens het voorjaar ingeluid.
Reeds enige tijd daarvoor hebben heksen zich massaal in de dorpen in de openbaarheid gewaagd. Brutaal en in de meest uitdagende houdingen zitten of hangen ze in bomen en aan lantaarnpalen, aan gevels van gerestaureerde en vervallen vakwerkpanden, aan winkelpuien en op bankjes, neergezet ter decoratie. Graatmager, met lange, kromme neuzen, enorme pukkels op hun grijnzende tronies en handen als klauwen. Hun schraperig geschater kun je, mits je ervoor openstaat, nagenoeg overal horen. Het is verstandig om angstvallig uit te kijken waar je loopt, want de kans, dat je op een heks stuit, is uitermate reëel. Een flinke mep met een bezem heb je te pakken voordat je beseft uit welke hoek het gevaar komt. De bewoners van het hele gebied maken schaamteloos misbruik van de middeleeuwse legende door heksen in alle maten en uitvoeringen, bij honderden tegelijk, uit te stallen in winkels en daarbuiten èn te koop te zetten.
Menig toerist voelt de ontembare behoefte om het kwaad te bezweren door als tegeneffect een goedhartig heksje als souvenir mee naar huis te nemen en in een hoek van zijn woonkamer op te hangen.
Totdat ze zichzelf volgend jaar op de laatste avond van april vrijwillig op haar bezemsteel lanceert richting de Brocken, in het volste vertrouwen dat ze bij haar zusterheksen een goed heenkomen zal vinden.
De Harz is van een sprookjesachtige schoonheid. Vanuit het vrij vlakke Noord-Duitse landschap een onverwacht juweeltje, waar zich bij elk doorkijkje een wonderwereld openbaart. Een bezoek dubbel en dwars waard.
Juli 2012 Arenda Huijsen
Gepubliceerd op www.duitsland-reisgids.nl